Ventileren is veel in het nieuws geweest rondom de coronacrisis. Het is zelfs de vierde basisregel geworden van de regering. Zorgen voor frisse lucht. Nu er meer wordt geïnvesteerd in isolatie om energie te besparen, is het ook nodig om over ventilatie te praten. Daarom stelde Oss Schakelt Door in september aan de inwoners van gemeente Oss de vraag: “Wat weet u van ventilatie?”.

Als we het over energiebesparing hebben komt ventilatie vaak ter sprake bij drie onderwerpen. Isolatie en ventilatie. Soorten ventilatie. En ventilatie en vochtproblemen. Daarom hebben we alle antwoorden op de vragen verwerkt in die drie onderwerpen op www.ossschakeltdoor.nl/ventilatie.

Hieronder vind je de antwoorden op de vragen en stellingen.
De percentages die bij de antwoorden staan laten zien hoe vaak dit antwoord werd gegeven.

1. Als je niet goed ventileert heb je kans op:

Bij deze vraag waren meer antwoorden mogelijk. Spoileralert: Ze waren allemaal goed

  • Een Ongezond klimaat in huis 98%
  • Vochtproblemen 92%
  • Schimmelvorming 92%
  • Allergieën 77%
  • Luchtwegproblemen 82%
  • Te hoge concentratie fijnstoffen 65%

Deze waren dus allemaal goed. Ventilatie zorgt frisse lucht in huis en dat heeft echt veel voordelen zoals je ziet!

Bij de opmerkingen werd onder andere ook nog aangegeven dat het tegen ongedierte en ophoping van radon werkt. Dat heeft te maken met de vochtproblemen en continue stroom van frisse lucht.

Er werd ook aangegeven dat het helpt tegen hoge energiekosten. “Want het kost meer energie om vochtige lucht op te warmen dan om droge lucht op te warmen”.  Dat klopt!

Luchtvochtigheid

In de lucht zit altijd een deel (percentage) vocht. Ook wel luchtvochtigheid genoemd. De luchtvochtigheid in huis kan je meten met een hygrometer. Tegenwoordig kan je voor 15 euro al een simpele digitale hygrometer kopen waarmee de vochtigheidsgraad in huis vrij nauwkeurig kan worden bepaald.

2. Wat is de luchtvochtigheid voor een gezond binnenklimaat?

Gemiddeld is er 52,8% beantwoord. Dat is goed! Een gezond binnenklimaat heeft een luchtvochtigheid van tussen 40 en 60%. Dat wil niet zeggen dat er altijd goed geantwoord werd. De laagste waarde zat op 17% en de hoogste op 82%.

3. Waterdamp ontstaat bij koken, wassen, drogen, ademen, douchen en meer. Hoeveel liter vocht produceren we per dag per gemiddeld huishouden?

1 tot 4 liter 5%

4 tot 7 liter 10%

7 tot 10 liter 25%

10 tot 13 liter 23%

Meer dan 13 liter 20%

Weet ik niet 9%

Een kwart van alle antwoorden was goed! Een gemiddeld huishouden produceert 7 tot 10 liter vocht per dag. Kijk je dan naar ventilatie kun je de volgende regel aanhouden. Daar waar vocht geproduceerd wordt moet je ventileren.

4. Door ventilatie bespaar je energie op je energierekening in de winter

Ja 62%

Nee 25%

Weet ik niet 13%

Het goede antwoord is… Ja!
In de winter zitten we meer binnen en willen we het thuis lekker warm hebben. Dan blijven de ramen vaak dicht en de verwarming gaat aan. Je huis ventileren in de winter is daarom juist goed. Hoe tegenstrijdig het ook klinkt, je kan juist energie besparen door frisse buitenlucht naar binnen te halen. Het verwarmen van vochtige lucht is namelijk veel lastiger dan het verwarmen van droge lucht. En bij de vorige vraag bleek al dat we veel vocht produceren als mensen.

Isolatie

5. Bij ieder huis werkt ventilatie hetzelfde

Ja 6%

Nee 91%

Weet ik niet 3%

Het goede antwoord is…  Nee!

Ieder huis is anders en ieder huishouden is anders. Dus ventilatie en isolatie zijn ook bij ieder huis en huishouden anders. Waar je in een oude woning met slechte isolatie vaak ‘op de tocht zit’, moet en bij beter geïsoleerde woningen actief geventileerd worden.

6. Investeren in ventilatie als je gaat isoleren is logisch

Geheel mee eens 64 %

Mee eens 30 %

Niet mee eens / niet mee oneens 6 %

Mee oneens 0 %

Geheel mee oneens 0 %

Veel deelnemers namen de kans om aan te geven waarom ze dit dachten. De meeste opmerkingen bij deze vraag waren precies goed!

’’Een comfortabel binnenklimaat ontstaat, door lekker warm en koel als het nodig is, mede door gebalanceerde ventilatie. Evenveel verse lucht naar binnen als  vochtige (vervuilde) lucht naar buiten. Als alles potdicht zit gaat dit niet vanzelf.’’

’’In deze tijd moet iedereen zich ervan bewust zijn dat ventileren van belang is voor de gezondheid van de bewoners en bezoekers.’’

’’Als alle tochtproblemen worden opgelost wordt ventilatie minder.’’

’’Een potdicht huis door isoleren is goed om warmteverlies tegen te gaan en minder stookkosten te hebben. Echter als het goed geïsoleerd is moet je ook goed ventileren!’’

’’Bij goede isolatie lijkt mij het juist van belang om ook goed te ventileren. Anders blijft alles binnen hangen, omdat het goed geïsoleerd is.’’

Conclusie
We hadden nog veel meer goede opmerkingen. Het komt er dus inderdaad op neer dat wanneer je alles isoleert, dan heb je geen tocht meer.  Als je geen tocht hebt moet je ventileren om toch frisse lucht te krijgen.

7. Ventilatie kost energie

Daar waren de meningen over verdeeld. Maar het is waar. Eigenlijk kost ventilatie altijd energie.

Ja 48%

Nee 37%

Weet ik niet: 15%

Ventilatie kost energie. Maar het zorgt wel voor een gezonde leefomgeving.

Je kunt het energieverlies beperken. Bijvoorbeeld met zelfregelende roosters, warmteterugwinning en vraagsturing. Dan heb je ook minder last van kou en tocht.

8. Wanneer ik mijn ramen ga isoleren:

  • Kan ik beter vooraf de ventilatie installeren 3%
  • Kan ik beter tegelijkertijd de ventilatie plaatsen 84%
  • Kan ik beter achteraf de ventilatie plaatsen 1%

Er kunnen altijd ventilatieroosters geplaatst worden in je ramen. Ga je glasisolatie aanbrengen dan is het verstandig om tegelijkertijd ventilatieroosters te plaatsen bij het vervangen van glas. Voorbeelden van ventilatieroosters zijn:

  • Eenvoudige ventilatieroosters met een schuifje;
  • Winddruk gestuurde ventilatieroosters;
  • CO2 gestuurde ventilatieroosters;

Ook bestaan er speciale suskasten die geluid van buiten tegenhouden. Je kunt dit ook doen wanneer je denkt aan nieuwe kozijnen.

Maar let op: Plaats alleen roosters wanneer er natuurlijke ventilatie is of mechanische afvoer met natuurlijke toevoer. Het plaatsen van roosters bij balansventilatie (met en zonder warmteterugwinning) is niet gewenst.

9. Een (niet-geïsoleerde) spouwmuur is een vorm van ventilatie

  • Ja 39%
  • Nee 50%
  • Dat weet ik niet 11%

Hier had een groot deel het toch echt fout. Het is zeker wel ventilatie. Maar dan moeten we misschien ook duidelijk maken wat ventilatie is.

Ventileren betekent continu frisse lucht aanvoeren én vervuilde lucht afvoeren. Voortdurende luchtverversing, dag en nacht, het hele jaar door. Dan komt frisse lucht binnen en verdwijnen vocht en vervuilende stoffen.

Frisse lucht

10. Dit is natuurlijke ventilatie

Toevoer van afvoer van frisse lucht kan mechanisch (kost stroom) en natuurlijk (geen stroom nodig). Dit zijn dus natuurlijke vormen: open raam, open deur, ventilatierooster, CO2 gestuurde ventilatieroosters en zelfregelend rooster.

Open raam 96%

Afzuigkap 2%

Open deur 89%

Ventilatierooster 85%

CO2 gestuurde ventilatieroosters 12%

Balansventilatie 9%

Zelfregelend rooster 25%

Warmteterugwinning (WTW) 3%

11. Met warmte terugwinning behoudt je tot …% van de warmte van de lucht die naar buiten gaat

Gemiddeld zaten de antwoorden hier ver vanaf. Gemiddeld werd er 65 % geschat. Met het laagste antwoord 15%, maar er waren ook goede antwoorden. Het is mogelijk om tot 95% an je warmte te hergebruiken.

Wat doet WTW? Bijvoorbeeld: De verse buitenlucht is -10,7° is en de afvoerlucht 21°. Dan kan de warmtewisselaar de verse lucht voorverwarmen tot 17,7° en de afvoerlucht verkoelen tot 2,7°.

Bron: Wikipedia

12. Is tocht ook ventilatie?

Ja 68%

Nee 30%

Weet ik niet 2%

13. Is luchten ook ventilatie?

Ja 85% Fout

Nee 15% Goed

Antwoorden vraag 12 en 13

Zoals we al zagen bij vraag 9: Voortdurende luchtverversing, dag en nacht, het hele jaar door. Dan komt frisse lucht binnen en verdwijnen vocht en vervuilende stoffen.

Dit is bij luchten niet. Bij tocht wel. Luchten valt dus niet onder ventilatie. Tocht wel.

14. Je kunt alleen de afvoer van ‘vieze’ lucht mechanisch regelen. De toevoer is altijd op een natuurlijke manier.

Waar 14%

Niet waar 74%

Weet ik niet 12%

Niet waar is goed. Afvoer en aanvoer kunnen allebei natuurlijk en mechanisch. Ventilatie, afvoer van ‘vieze’ lucht en aanvoer van verse lucht, kan op dit moment op 5 manieren, A t/m E.

Type A Natuurlijke afvoer en natuurlijke toevoer

Type B Mechanische toevoer en natuurlijk afvoer

Type C Natuurlijke toevoer en mechanische afvoer

Type D Mechanische toevoer en mechanische afvoer

Type E Decentrale ventilatie

COVID-19

14 juli noemde demissionair premier Rutte ventilatie als vierde basisregel in de strijd tegen COVID-19. Er moet voor frisse lucht gezorgd worden

15. Heeft u zich sinds die persconferentie verdiept in ventilatie?

We zijn blij dat 90% van de deelnemers aan de enquête de ventilatie al op orde heeft of er over nadenkt!

Ja, ik ben beter gaan ventileren 23%

Ja, ik ben hierdoor over ventilatie gaan nadenken 11%

Ja, maar ik was al van plan om meer te ventileren 9%

Nee, mijn ventilatie was al orde 35%

Nee, maar wil ik wel gaan doen 12%

Nee, en ben ik ook niet van plan 4%

Anders 6%

Meer vragen

Bij de enquête over ventilatie werd het opmerkingenveld gebruikt om nog andere vragen te stellen. Die beantwoorden we hier.